Je hebt keurig Engels geleerd, dat ging best goed. Je ziet jezelf al succesvol onderhandelen met die belangrijke inkoper in Londen, je hebt er zelfs zin in! Was het maar zo simpel…
Effectief communiceren in een andere taal vereist veel meer dan alleen kennis van die taal. Want naast wat je zegt spelen ook hoe je het zegt, hoe het overkomt en wat het eigenlijk betekent een minstens zo grote rol.
Verfrissend direct. Echt?
De vergadering in Londen leek zo vlot te verlopen. Ze vond je voorstel “Very interesting” en bij het afscheid zei ze “Let’s have lunch sometime soon”. Maar waarom belt ze dan niet terug? Betekende dat “Very interesting” eigenlijk wel wat jij dacht dat het betekent? En keek ze niet een beetje vreemd toen je gelijk een datum wilde prikken voor die lunch?
Bovenstaande is natuurlijk een beetje een karikatuur. Want we weten onderhand allemaal wel, dat in de meeste landen onze gesprekspartners zich niet zo “verfrissend direct” uitspreken als we hier in Nederland vaak gewend zijn (al gaat het gelukkig ook hier langzaam beter :-).
Culturele verschillen gaan dieper dan iets minder direct formuleren
Als je in een andere taal en cultuur echt iets wil bereiken, dan is beheersing van alleen de taal onvoldoende. Want effectief en doelgericht communiceren in een andere taal en cultuur vereist veel meer dan alleen taalvaardigheid.
Er wordt weleens gezegd: “Als je iets komt kopen, is iedereen je vriend. Ze begrijpen je allemaal.” Dat is wellicht deels waar. Maar wat je niet weet, is of je dan koopt tegen een faire prijs en tegen de juiste voorwaarden. Niet geheel onbelangrijk. En wat als je niet komt kopen, maar komt verkopen? Of wilt onderhandelen?
Als je zakelijke of persoonlijke doelen wilt realiseren in een andere dan je eigen taal en cultuur, moet je effectief kunnen communiceren. Daarbij is naast wat je zegt, ook cruciaal hoe je het zegt en in welke situatie. Oftewel: het gaat om het juiste gebruik van de doeltaal binnen de context van de zakelijke en sociale cultuur en omgangsvormen van het land van die taal. Prachtige formulering, maar betekent het nu eigenlijk in de dagelijkse praktijk?
Waar het dan vooral wel om gaat!
Om te beginnen is het verstandig te weten welke woorden, uitdrukkingen of gespreksthema’s gevoelig kunnen liggen bij je gesprekspartner en dus beter vermeden kunnen worden. Daarnaast is het slim te weten in hoeverre humor wordt gewaardeerd of ironie wordt begrepen. Wanneer te kiezen voor formeel of informeel taalgebruik. En hoe je eventueel “nee” kunt zeggen zonder dat woord te gebruiken of de ander gezichtsverlies te laten lijden. Welk gedrag wel of niet wordt geaccepteerd, ook als je na het formele overleg nog even gezellig met elkaar iets gaat eten of drinken. Hoe beslissingsprocessen normaalgesproken werken en wie van je gesprekspartners daarbij wel of geen zeggenschap of bevoegdheden heeft (en hoe je dat kunt uitvinden zonder iemand te beledigen).
Maar bijvoorbeeld ook weten wat de juiste aanspreekvorm is voor de belangrijkste persoon in het gezelschap. Begrijpen wanneer tijdens de gesprekken je als “verfrissend directe” Nederlander “eindelijk” wél over zaken mag beginnen. Wanneer wel of niet in je presentatie een grap te kunnen maken. Hoe te reageren als in de email voorafgaand aan het bezoek de ander vraagt om “Please consider our special needs”. En wat te doen als ze je ondanks de herhaalde toezeggingen toch niet terugbellen vanuit Londen – wat bedoelde ze dan eigenlijk?
In sommige culturen..
Een paar concrete voorbeelden en tegenstellingen (soms een klein beetje uitvergroot) op een rijtje:
- In Japan is het gebruikelijk om beleefde en indirecte taal te gebruiken in zakelijke communicatie, terwijl in de Verenigde Staten een directere en assertiever stijl van communiceren wat meer wordt wordt gewaardeerd. Het is belangrijk om te begrijpen welke stijl het beste werkt bij je gesprekspartner en hoe het juiste taalgebruik te hanteren om tot een goed gespreksresultaat te komen
- In Frankrijk wordt het als minder beleefd beschouwd om de voornaam van iemand te gebruiken in een zakelijke setting, terwijl het in Australië juist gebruikelijk is om informeel te zijn. Het is belangrijk om te weten wat de juiste aanspreekvorm is voor de gesprekspartner om respectvol over te komen.
- In China is het geven van cadeaus een normaal onderdeel van het proces van opbouwen en onderhouden van zakelijke relaties, terwijl in de Verenigde Staten het al snel wordt uitgelegd als een poging tot omkoping. Het is belangrijk om te begrijpen wat de normen zijn voor het geven van cadeaus in de specifieke cultuur en om eventuele beperkingen of richtlijnen te volgen.
- In Latijns-Amerika worden in zakelijke communicatie meer emoties getoond dan in Noord-Europa. Daar kiest men eerder voor een wat afstandelijker houding. Het is belangrijk om te weten hoeveel emotie gepast is en hoe je de juiste toon en woorden kiest.
- In India beginnen de meeste zakelijke afspraken met wat smalltalk, terwijl Duitsers liever snel ter zake willen komen. Het is goed om te weten wat de verwachtingen zijn bij je gesprekspartner. Zo kan je de juiste balans vinden tussen het opbouwen van een relatie en het bespreken van zakelijke kwesties.
- In Scandinavië zit iedereen stipt op tijd klaar voor het begin van een online meeting. In Nederland lijkt daar wat meer ruimte in te bestaan. Het is belangrijk je te verdiepen in de omgang met het begrip “tijd” in verschillende culturen, zodat je daar op de juiste manier op kunt aansluiten.
- En zei iemand al iets over de lokale etiquette rondom eten en drinken? En hoe daar op passende wijze mee om te gaan?
Sociale valkuilen te over
Wat in het ene land dus goed werkt, zet je in een ander land al gelijk op ruime achterstand.
Precies daarom besteden we in onze taaltrainingen naast het op peil brengen van de taalvaardigheid altijd ook veel tijd en aandacht aan de cultuur, aan de specifieke zakelijke en sociale gewoontes en de omgangsvormen van het land van de doeltaal. Onze trainers, native speakers, weten alles over de juiste omgangsvormen in verschillende zakelijke en sociale situaties van hun land van herkomst. Ze leren je wat je in welke situatie het beste kunt zeggen en welke taalregisters daarbij te gebruiken om je doel te bereiken en vooral ook hoe je dat dan het beste kunt formuleren. En andersom, minstens zo belangrijk, wat je gesprekspartner nu eigenlijk bedoelt als hij of zij zegt wat hij zegt. Of, ingewikkelder nog, wat hij daarmee juist niet zegt. Wat tegenwoordig ook wel wordt aangeduid als de “subtekst” dus.
Kortom: als je de wereld wilt veroveren, gaat het om veel meer dan taalkennis alleen. En ook daar helpen wij je optimaal bij!
Meer informatie
Benieuwd naar een doelgerichte taal- en cultuurtraining van Elycio Talen? Onze trainingsadviseurs zitten voor je klaar en stippelen graag de juiste route voor je uit. Uiteraard volledig afgestemd op jouw wensen, doelen en budget.
Benieuwd naar de ervaringen van onze deelnemers?
Bekijk onze reviews en laat je inspireren.